Ange Postecoglou và Russell Martin: Sự cố chấp trong chiến thuật có thể là “gót chân Achilles” ở Premier League
Trong môi trường bóng đá đỉnh cao như Premier League, nơi mỗi mùa giải là một cuộc đua khốc liệt về điểm số, sức mạnh đội hình và khả năng thích ứng, việc một huấn luyện viên (HLV) kiên định với triết lý riêng là điều đáng trân trọng. Tuy nhiên, nếu sự kiên định đó trở thành cứng nhắc, không chịu thay đổi trước tình thế, nó có thể biến thành điểm yếu chí mạng. Hai trường hợp tiêu biểu cho hiện tượng này là Ange Postecoglou và Russell Martin – hai HLV của 2 đội bóng Tottenham và Southampton đang gây tranh cãi bởi lối chơi thiếu linh hoạt, có nguy cơ đẩy đội bóng của họ vào vòng xoáy bất ổn.
Tính linh hoạt – Chìa khóa thành công trong bóng đá hiện đại
Bóng đá hiện đại không còn là cuộc đấu của những sơ đồ cố định, mà là cuộc chơi của sự thích nghi. Một đội bóng muốn thành công cần biết điều chỉnh chiến thuật tùy vào đối thủ, tình huống trận đấu và trạng thái cầu thủ. Ngày nay, các HLV hàng đầu không ngần ngại thay đổi cấu trúc đội hình, điều chỉnh pressing, hay chuyển từ kiểm soát bóng sang phản công để tận dụng điểm yếu của đối phương.
HLV có thể ví như những nhà “kiến trúc sư chiến thuật” – họ xây dựng nền móng từ triết lý bóng đá của mình, nhưng phải sẵn sàng cải tạo, mở rộng, thậm chí đập bỏ một phần để phù hợp với hoàn cảnh. Không ít nhà cầm quân trong quá khứ đã sụp đổ chỉ vì họ quá bảo thủ, không chịu thay đổi cách tiếp cận khi thế trận yêu cầu.
Ange Postecoglou và Tottenham: “Kế hoạch A” không có “Kế hoạch B”
Khi Ange Postecoglou nhậm chức tại Tottenham, ông được kỳ vọng sẽ mang đến luồng gió mới nhờ triết lý tấn công táo bạo. Ban đầu, đội bóng áo trắng thành London khiến người hâm mộ phấn khích với chuỗi kết quả ấn tượng. Tuy nhiên, vấn đề nảy sinh khi Spurs bắt đầu đối mặt với những đối thủ đủ khả năng khai thác điểm yếu trong sự cứng nhắc của Postecoglou.
Một hình ảnh tiêu biểu là trận Tottenham gặp Chelsea vào tháng 11 năm trước: dù chỉ còn chín người trên sân, Spurs vẫn bất chấp tất cả để duy trì hàng thủ dâng cao và lối pressing toàn diện. Kết quả, họ thất bại nặng nề 1-4. Thay vì xem đây là bài học để điều chỉnh, Postecoglou tiếp tục khẳng định lập trường “không thay đổi”. Gần một năm sau, khi tái ngộ Chelsea, Tottenham lặp lại kịch bản tương tự, nhận về kết quả tương đương và khiến khán giả tỏ rõ sự bất mãn.
Có thể, Postecoglou muốn xây dựng bản sắc rõ ràng, muốn các học trò thấm nhuần triết lý tấn công của mình. Tuy nhiên, từ góc nhìn chiến thuật, việc không điều chỉnh ngay cả khi đội hình thiếu người, bị dẫn bàn, hoặc gặp đối thủ giàu toan tính, cho thấy sự bế tắc trong tư duy. Cựu danh thủ Jamie Carragher từng ví von việc HLV phải ứng biến theo tình huống như chọn trang phục theo thời tiết: trời mưa thì khoác áo mưa, trời nắng mặc áo mát. Tottenham, dưới thời Postecoglou, dường như luôn chọn “áo phông và quần đùi” dù trời đang giông bão.
Thống kê không biết nói dối: trong hơn một năm qua, Tottenham chỉ đạt trung bình 1,4 điểm/trận, tương đương một CLB trung bình khá. Xét về tương quan lực lượng và tham vọng, “Gà trống” đang dưới kỳ vọng. Phải chăng, nếu Postecoglou linh hoạt hơn, Tottenham đã có thể tránh được những thất bại đáng tiếc, qua đó chen chân vững vàng vào tốp đầu?
Russell Martin và Southampton: Xây dựng bóng từ sân nhà hay tự làm khó chính mình?
Russell Martin, HLV của Southampton, cũng rơi vào tình cảnh tương tự. Ông kiên quyết theo đuổi phong cách xây dựng lối chơi từ phần sân nhà (build-up từ thủ môn và hậu vệ), ngay cả khi đối thủ pressing mạnh mẽ, sẵn sàng trừng phạt sai lầm. Kết quả, Southampton đã phạm tới 26 lỗi dẫn đến cú sút của đối phương chỉ trong giai đoạn đầu mùa – con số vượt trội so với tất cả các đội khác và thậm chí cao hơn lượng sai lầm một số đội bóng Premier League phạm trong cả mùa giải trước.
Đây là dấu hiệu của việc “chấp triết lý” đến mức không quan tâm đến bối cảnh. Martin có thể muốn đội bóng của mình sở hữu lối chơi đẹp mắt, bài bản, nhưng việc không có phương án thay thế khi bị dồn ép chỉ mang lại sự bất an cho hàng thủ và sự bức xúc từ người hâm mộ. Southampton hiện đang ở nhóm cuối bảng, và nếu không sớm thay đổi, đội bóng này có nguy cơ rơi tự do, giống như nhiều CLB từng “cứng đầu” rồi phải trả giá.
Soi chiếu từ Pep Guardiola: Ngay cả “thiên tài” cũng phải linh hoạt
Pep Guardiola được xem là HLV hàng đầu thế giới, nổi tiếng với triết lý kiểm soát bóng. Tuy nhiên, ngay cả Guardiola cũng không bao giờ cứng nhắc một cách tuyệt đối. Ông thường xuyên điều chỉnh đội hình, thay đổi vai trò của cầu thủ, thử nghiệm chiến thuật mới để duy trì sự khó lường. Khi Manchester City gặp khó trước những đối thủ đã “bắt bài”, Pep sẵn sàng đổi mới và áp dụng những biến thể chiến thuật tinh vi, như kéo hậu vệ vào giữa sân, sử dụng tiền vệ phòng ngự như trung vệ “ảo” hay bất ngờ giảm nhịp độ trận đấu.
Dù vậy, gần đây Man City cũng đối mặt với những thách thức vì lối chơi có dấu hiệu quen thuộc với đối thủ. Sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt, các HLV mới nổi như Enzo Maresca hay Unai Emery luôn tìm cách phá vỡ cấu trúc của đối thủ. Maresca có thể tập trung khai thác các pha chuyển trạng thái nhanh để đối phó với đội hình dâng cao, trong khi Emery chủ động pressing mạnh vào hàng hậu vệ Southampton để buộc họ mắc sai lầm. Sự linh hoạt – điều mà Pep luôn theo đuổi – chính là cách giúp ông tồn tại trên đỉnh cao, còn nếu trở nên bảo thủ, ngay cả một thiên tài chiến thuật cũng có thể rơi vào vòng xoáy khó khăn.
Thế giới huấn luyện viên đang thay đổi, sự cố chấp có còn chỗ?
Trong môi trường bóng đá Anh, khán giả không còn xa lạ với những HLV bản sắc. Tuy nhiên, khán giả ngày nay cũng đòi hỏi hiệu quả. Họ hiểu rằng trong một giải đấu mà mọi chi tiết nhỏ đều được phân tích, việc thay đổi chiến thuật không phải dấu hiệu của sự yếu đuối, mà là minh chứng của khả năng sáng tạo và kỹ năng ứng biến.
Khi Postecoglou và Martin mong đợi CĐV “giữ vững niềm tin” và “bình tĩnh chờ đợi”, họ có lẽ quên rằng đây không còn là thời kỳ mà một triết lý duy nhất có thể “bao trùm” tất cả. Với tốc độ xoay vần của bóng đá hiện đại, sự linh hoạt trở thành phẩm chất sống còn, không chỉ để tránh thất bại, mà còn để duy trì sự ổn định dài hạn. Dù kế hoạch A ấn tượng đến đâu, một HLV vẫn cần kế hoạch B, C hay đôi khi là sự điều chỉnh nhỏ trong một trận đấu cụ thể.
Lợi ích của sự thích nghi: Không chỉ về kết quả, mà còn về tâm lý và sức khỏe cầu thủ
Sự linh hoạt không chỉ giúp đội bóng tránh rơi vào bẫy của đối thủ, mà còn giảm áp lực lên cầu thủ. Khi một đội biết thay đổi nhịp độ, không buộc cầu thủ phải pressing cao liên tục hay cố triển khai bóng từ sân nhà mọi lúc mọi nơi, cầu thủ được giảm tải về thể lực và tâm lý. Điều này đặc biệt quan trọng khi lịch thi đấu dày đặc, chấn thương dễ xảy ra. Một đội bóng biết điều chỉnh chiến thuật cũng có khả năng duy trì phong độ ổn định trong mùa giải dài hơi, tránh hiện tượng “đuối sức” cuối mùa.
Nhìn về tương lai: Bài học cho Ange Postecoglou và Russell Martin và các HLV khác
Câu chuyện của Ange Postecoglou và Russell Martin không chỉ là câu chuyện của Tottenham hay Southampton, mà còn là tấm gương cho nhiều đội bóng khác. Bất kỳ HLV nào, dù tài năng và nhiều ý tưởng, cũng cần học cách linh hoạt. Trong kỷ nguyên mà dữ liệu phân tích, công nghệ hỗ trợ, và chiến thuật không ngừng tiến hóa, không đội bóng nào có thể tồn tại lâu nếu chỉ biết “cố chấp” bám vào một ý tưởng duy nhất.
Một HLV giỏi biết dùng bản sắc của mình làm nền tảng, nhưng không ngại lắp ghép, biến tấu và thay đổi tùy theo đối thủ, hoàn cảnh thực tế. Sự linh hoạt ấy không phải là thiếu niềm tin vào triết lý, mà là biểu hiện của trí tuệ và tư duy hiện đại. Bằng cách này, HLV có thể giúp đội bóng vượt qua giai đoạn khó khăn, duy trì đà tiến bộ và thậm chí mở ra kỷ nguyên thành công mới.
Đọc Thêm từ Keonhacai
Lịch Thi Đấu Giải Ngoại Hạng Anh Ngày Hôm Nay
Dự đoán Liverpool vs Fulham Ngày 14/12/2024
Tỷ Lệ Kèo: Hiểu Đúng Và Chọn Kèo Chuẩn Tại Keonhacai
Jack Grealish: “Quân bài chiến lược” mới trong tay Pep Guardiola?
Nhận định Manchester City vs Manchester United Ngày 15/12
————————–
Bạn có thể tìm thêm thông tin và hỗ trợ tại keonhacai
